ᠪᠣᠳᠤᠵᠤ ᠨᠢᠭᠲᠠᠯᠠᠵᠤ ᠪᠢᠴᠢᠳᠡᠭ ᠤᠴᠢᠷ ᠠᠴᠠ ᠣᠶᠤᠨ ᠢ ᠰᠣᠷᠢᠳᠠᠭ
ᠣᠯᠠᠩᠬᠢ ᠬᠦᠮᠦᠨ ᠪᠣᠳᠣᠬᠤ ᠳᠠᠭᠠᠨ ᠮᠣᠩᠭᠤᠯ ᠪᠢᠴᠢᠭ ᠢ ᠲᠠᠭᠠᠵᠤ ᠭᠦᠵᠢᠷᠳᠡᠨ
ᠤᠩᠰᠢᠳᠠᠭ᠂ ᠤᠩᠰᠢᠭᠰᠠᠨ ᠵᠥᠢᠯ ᠦᠨ ᠊ᠢᠢᠡᠨ ᠤᠳᠬᠠ ᠶᠢ ᠣᠢᠢᠯᠠᠭᠠᠳᠠᠭ ᠦᠭᠡᠢ᠂
ᠪᠢᠴᠢᠭᠦᠢ ᠳᠦ ᠪᠡᠷᠤᠭ ᠦᠭᠡ ᠪᠦᠷᠢ ᠶᠢ ᠠᠯᠳᠠᠵᠤ ᠪᠤᠷᠤᠭᠤ ᠪᠢᠴᠢᠳᠡᠭ ᠭᠡᠵᠦ
ᠦᠵᠡᠬᠦ ᠪᠣᠯᠵᠠᠢ᠃ ᠢᠢᠨ ᠦᠵᠡᠬᠦ ᠪᠣᠯᠤᠭᠰᠠᠨ ᠨᠢ ᠣᠯᠠᠨ ᠤ ᠠᠮᠠ ᠳᠠᠮᠵᠢᠭᠰᠠᠨ ᠴᠤᠤ
ᠦᠭᠡ᠂ ᠭᠦᠳᠬᠡᠯᠭᠡ ᠶᠠᠷᠢᠶᠠᠨ ᠠᠴᠠ ᠡᠭᠦᠳᠦᠯ ᠲᠡᠢ ᠪᠠᠢᠢᠵᠤ ᠪᠣᠯᠬᠤ ᠪᠦᠭᠡᠳ
《ᠠᠭᠤᠯᠠ ᠦᠵᠡᠭᠡᠲᠦᠢ ᠪᠠᠢᠢᠵᠤ ᠬᠣᠷᠮᠤᠢ ᠰᠢᠭᠤᠬᠤ》 ᠭᠡᠭᠴᠢ ᠪᠡᠷ ᠪᠢᠴᠢᠭ
ᠦᠰᠦᠭ ᠊ᠢᠢᠡᠨ ᠣᠷᠣᠯᠳᠤᠵᠤ ᠡᠬᠢᠯᠡᠭᠡᠳᠦᠢ ᠪᠠᠢᠢᠵᠤ ᠰᠤᠷᠠᠭ ᠠᠵᠢᠭ ᠊ᠢᠢᠠᠷ ᠪᠤᠷᠤᠭᠤ
ᠪᠣᠳᠤᠵᠤ᠂ ᠰᠦᠷᠳᠡᠵᠦ ᠡᠮᠢᠶᠡᠬᠦ ᠨᠢ ᠡ᠊᠊ᠨᠳᠡᠭᠦᠦ ᠰᠡᠳᠬᠢᠵᠡ ᠪᠣᠳᠤᠯ ᠤᠨ ᠬᠠᠷᠠᠭᠠ ᠶᠤᠮ᠃
ᠠᠷᠠᠳ ᠲᠦᠮᠡᠨ ᠦ ᠳᠤᠮᠳᠠ ᠮᠣᠩᠭᠤᠯ ᠪᠢᠴᠢᠭ ᠊ᠢᠢᠡᠷ ᠪᠤᠷᠤᠭᠤ ᠬᠠᠵᠠᠭᠠᠢ
ᠪᠢᠴᠡᠭᠰᠡᠨ᠂ ᠤᠩᠰᠢᠭᠰᠠᠨ ᠬᠦᠮᠦᠨ ᠦ ᠲᠤᠬᠠᠢ ᠱᠣᠭ ᠬᠣᠱᠤᠩ ᠦᠭᠡ ᠶᠠᠷᠢᠶᠠ
ᠲᠠᠷᠠᠬᠰᠠᠨ ᠪᠠᠢᠢᠬᠤ ᠶᠤᠮ ᠤᠤ᠂ ᠤᠷᠠᠨ ᠵᠣᠬᠢᠶᠠᠯ ᠳᠤ ᠴᠤ ᠪᠢᠴᠢᠭ ᠦᠰᠦᠭ ᠦᠨ
ᠴᠢᠳᠠᠪᠤᠷᠢ ᠪᠠᠷ ᠪᠣᠯᠬᠢ ᠬᠦᠮᠦᠨ ᠢ ᠶᠣᠵᠤᠯᠠᠨ ᠳᠦᠷᠰᠦᠯᠡᠭᠰᠡᠨ ᠪᠠᠢᠢᠬᠤ ᠨᠢ ᠤᠩᠰᠢᠵᠤ
ᠰᠣᠨᠤᠰᠬᠤ ᠊ᠳᠤ ᠢᠨᠢᠶᠠᠲᠤᠮ ᠲᠠᠢ ᠪᠣᠯᠪᠠᠴᠤ ᠪᠠᠰᠠ ᠰᠤᠷᠭᠠᠮᠵᠢᠲᠠᠢ᠃
ᠢᠢᠮᠦ ᠨᠢᠭᠡᠨ ᠬᠦᠭ ᠲᠡᠢ ᠶᠠᠪᠣᠳᠠᠯ ᠢ ᠠᠬᠠᠮᠠᠳ ᠵᠣᠬᠢᠶᠠᠯᠴᠢ ᠯᠤ᠂ᠪᠠᠳᠢᠷᠴᠢ ᠨᠢᠭᠡᠨ
ᠥᠭᠦᠯᠡᠯᠭᠡ ᠳᠡᠭᠡᠨ ᠳᠦᠷᠰᠦᠯᠡᠬᠦ ᠳᠡᠭᠡᠨ᠂《ᠬᠠᠷᠠᠲᠤ ᠬᠣᠩᠬᠤᠷ ᠲᠤᠯᠤᠮ
ᠴᠢᠨᠤᠠ ᠶᠢᠨ ᠊ᠢᠢᠠᠨ ᠬᠡᠯᠬᠡᠭᠰᠡᠨ ᠶᠠᠰᠤ ᠪᠠᠷ ᠡᠨᠡ ᠱᠦᠯᠦ ᠶᠢ ᠰᠢᠨᠠ ᠦᠰᠦ ᠪᠡᠷ
ᠬᠢᠪᠡ》 ᠭᠡᠵᠦ ᠦᠭᠡ ᠪᠦᠷᠢ ᠶᠢ ᠠᠯᠳᠠᠵᠤ ᠪᠤᠷᠤᠭᠤ ᠪᠢᠴᠢᠭᠰᠡᠨ ᠡᠴᠡ ᠶᠡᠬᠡ ᠊ᠯᠡ
ᠢᠨᠢᠶᠡᠳᠦ ᠲᠡᠢ ᠬᠣᠱᠤᠩ ᠥᠭᠦᠯᠪᠦᠷᠢ ᠪᠣᠯᠵᠠᠢ᠃ ᠤᠭ ᠨᠢ ᠡᠨᠡ ᠨᠢ 《 ᠬᠠᠢᠢᠷᠠᠲᠤ
ᠬᠣᠩᠭᠤᠷ ᠲᠤᠯᠮᠠ ᠴᠢᠨᠤ ᠪᠠᠨ ᠰᠢᠯᠦᠭ ᠢ ᠰᠢᠨᠡ ᠦᠰᠦᠭ ᠢᠶᠠᠷ ᠬᠢᠪᠡ》
《ᠪᠢᠴᠢᠪᠡ》 ᠭᠡᠰᠡᠨ ᠦᠭᠦᠯᠡᠪᠦᠷᠢ ᠪᠠᠢᠢᠵᠡᠢ᠃
Олонх хүн бодохдоо монгол бичгийг тааж гүжирдэн уншдаг, уншсан зүйлийнхээ утгыг ойлгодоггүй, бичихүйд бараг үг бүрийг алдаж буруу бичдэг гэж үзэх болжээ. Ийн үзэх болсон нь олны ам дамжсан цуу үг, гүтгэлэг ярианаас үүдэлтэй байж болох бөгөөд "Уул үзээгүй байж хормой шуух" гэгчээр бичиг үсгээ оролдож эхлээгүй байж сураг ажгаар буруу бодож, сүрдэж эмээх нь эндүү сэтгэц бодлын харгай юм.
Ард түмэн дунд монгол бичгээр буруу хазгай бичсэн, уншсан хүний тухай шог хошин үг яриа тарсан байх юм уу уран зохиолд ч бичиг үсгийн чадвараар болхи хүнийг ёжлон дүрсэлсэн байх нь уншиж сонсоход инээдэмтэй боловч бас сургамжтай. Ийм нэг хөгтэй явдлыг ахмад зохиолч Л.Бадарч нэгэн өгүүлэгтээ дүрслэхдээ: "Харт хонхор Тулам чоныхоо хэлхсэн ясаар энэ шөлийг шинэ үсээр хив." гэж үг бүрийг алдаж буруу бичсэнээс их л инээдтэй хошин өгүүлбэр болжээ. Уг нь энэ нь "Хайрт хонгор Дулам чинийхээ шүлгийг шинэ үсгээр хийв." (бичив) гэсэн өгүүлбэр байжээ.
Д. Баттогтох, Монгол бичгийн гайхамшиг оршивой, номоос 81х.
No comments:
Post a Comment