Монгол
бичгээр уншсан аа кирилл бичгээр сийрүүлж
бичээрэй.
Ном хэмээх үгийн гарал.
Алив хэлэнд харь хэлний үг янз бүрийн үед шууд болон дамжиж орсон байдаг билээ. Ном хэмээх үгийн уг гарал нь Грек хэлний "nomos" гэдэг үг бөгөөд 《жам ёс , зүй тогтол》 гэсэн утгатай. Эртний грекчүүд Аффолон тэнгэрийн магтаал дуугаа тийн нэрлэдэг байж ээ. Энэ үг эртний Согд хэлээр дамжин, уйгар болон Монгол үг болж ээ. Арван хоёрдугаар зууны Монгол бичгийн дурсгалд 《ном, номлох, номлогч》 гэх мэтээр түгээмэл тохиолддог. Жишээлбэл 1261 оны Хубилай хааны зарлигт 《- Багшийн үгээр, Номын ёсоор-》 хэмээн бичиж ээ. Эртний Энэтхэгийн бичгийн хэл болох Санскрит хэлд номыг 《Дхарма》 , Төвд хэлэнд 《Чой》 гэдэг. Монгол хүний нэрэнд байдаг Дарм, Чой хэмээх үг нь эдгээр үгс болно. Монголын уламжлалт гүн ухааны зохиолд 《Ном》 хэмээх үгийг арван утгатай гэж тайлбарласан буй. Монголын эртний ном судар, ардын аман зохиол тэргүүтэнд 《ном》 хэмээх үг нь ном эрдэм, жам ёс, сэтгэлийг ариусган засагч гэх мэт олон утгыг илтгэдэг билээ.
Ном хэмээх үгийн гарал
ReplyDeleteАлив хэлэнд харь хэлний үг янз бүрийн үед шууд болон дамжиж орсон байдаг билээ. Ном хэмээх үгийн уг гарал нь Грек хэлний "nomos" гэдэг үг бөгөөд 《жам ёс , зүй тогтол》 гэсэн утгатай. Эртний грекчүүд Аффолон тэнгэрийн магтаал дуугаа тийн нэрлэдэг байж ээ. Энэ үг эртний Согд хэлээр дамжин, уйгар болон Монгол үг болж ээ. Арван хоёрдугаар зууны Монгол бичгийн дурсгалд 《ном, номлох, номлогч》 гэх мэтээр түгээмэл тохиолддог. Жишээлбэл 1261 оны Хубилай хааны зарлигт 《- Багшийн үгээр, Номын ёсоор-》 хэмээн бичиж ээ. Эртний Энэтхэгийн бичгийн хэл болох Санскрит хэлд номыг 《Дхарма》 , Төвд хэлэнд 《Чой》 гэдэг. Монгол хүний нэрэнд байдаг Дарм, Чой хэмээх үг нь эдгээр үгс болно. Монголын уламжлалт гүн ухааны зохиолд 《Ном》 хэмээх үгийг арван утгатай гэж тайлбарласан буй. Монголын эртний ном судар, ардын аман зохиол тэргүүтэнд 《ном》 хэмээх үг нь ном эрдэм, жам ёс, сэтгэлийг ариусган засагч гэх мэт олон утга****** билээ.
Хоёр үг уншиж чадсангүйгээс
1-р үгийн өмнөх тийн ялгалын нөхцөл дараагийн үгтэйгээ нийлсэн гэж үзээд *Энэтхэгийн бичгийн* гэж уншлаа
2-р үг болох энэ эхийн сүүлээсээ хоёрдугаар үгийг оноож чадсангүй ээ.
Ташрамд хэлэхэд үнэхээр сайхан зүйл оруулж ээ уншиж байхдаа маш их баяртай байлаа. Чоймаа багшийн хэлдэг их үнэн үг шүү танд дандаа баярладаг шүү.
*илтгэдэг* гэж байх шиг байна
ReplyDeleteСэтгэл ариусан гэдэгт Ариусан гэдэг үгэнд Эм үгийн ГҮ ХҮ бичих нь зөв үү?
ReplyDeleteЛхагвасүрэн ээ, Алдааг сайхан олж хэлж өгч байгаад их баярлалаа. Үнэхээр багадахгүй их тус байна. Дагаврын ард зай хийгээгүйгээс дараах үгтэйгээ нийлээд замруулсан байна.
ReplyDeleteАриусан эр Г-гээр байна. Монгол бичгийн ө,ү үсэг латин o,u -гийн харалдаа товч дээр байрлуулсан тул гараараа дүүрэн бурзайсан үсэгтэй киибоорд ашигладаг би андуураад ө, ү дарчихлаар ухаант компьютер автоматаар эм үг гэж буруу болгожээ. Гарын товчны байрлалыг Монголд тохируулж нэг янзаар байрлуулахыг бас анхаарах хэрэгтэй юм байна. Би
мб.энэдхэг-үн бичиг-үн,
мб.удх_а-ии илэдгэдэг,
мб.аригусаха гэсэн гурван үгийг засаад оруулчихлаа.
Утга гэдгийн утгыг=мб.утг_а-ии гээд урдаа цэггүй Г үсгээр бичдэг юм байна аа.
ReplyDeleteDoorhiig unshaagaarai :)
ReplyDeletebadral.niitlelch.mn/content/3807.shtml