Бодож нягталж бичдэг учраас оюуныг сорьдог(6)
Монгол бичгээр үгийн утга ялгаж бичиж байгаа нь монгол хүний сэтгэхүйн онцлог аж амьдрал, зан заншилтай холбоотой төдийгүй үгийн утгын нарийн ялгамжийг гаргах, бүр заримдаа үгийн өнгө аяс, найруулгын дэс ур маягийг илтгэх явдал ч байна.
Жишээлбэл гэдгийн жишээ-г мб.жишии_э ийн бичих бол жасаа гэдэг үгийн си-г цэггүй бичиж ялгадаг. Угтаа бол монгол бичигт ши гэсэн үе байдаггүй си-ээр бичих тул цэг тавьдаггүй атал ганц "жасаа" 《мб.жисии_а》гэдэг үгэнд хоёр цэг талбидаггүй нь "жишээ"-ээс ялгаж байгаа тэмдэг юм. Өөрөөр хэлбэл цэг төдийхэн ялгах тэмдгээр үгийн утга ялгаж бичдэг нь монгол бичгийн үсэг зүйн их л нарийн систем юм.
Үгийн утгын өнгө аясыг ч монгол бичгээр ялгадаг нь гайхалтай. Жишээ нь: хүн гэдэг үгийг 2 янзаар бичих ба хүмүүн 《мб.хүмүн》гэх бичлэг нь жинхэнэ иргэншин төлөвшсөн хүнийг, харин "хүнэй" 《мб.хүнэй》 гэх бичлэг нь нийгэмшиж иргэншээгүй юмуу хүн болж төлөвшөөгүй, хүнээ алдсан тийм хүн-ийг ийн бичдэг.
Д.Баттогтохын "Монгол бичгийн гайхамшиг оршивой", номоос 87х.
No comments:
Post a Comment